(Thanh tra-cập nhật: 26/06/2012 09:31)- Sau hơn 5 tháng áp dụng phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối bằng nội soi khớp kết hợp ghép tế bào gốc tủy xương tự thân, đến nay đã có 30 bệnh nhân được điều trị thành công tại Khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện (BV) Việt Đức. Bác sỹ Dương Đình Toàn, người cùng ê kíp đã thực hiện thành công hàng chục ca phẫu thuật bằng phương pháp này đã dành cho PV Báo Thanh tra cuộc phỏng vấn.
Bác sỹ Toàn đang điều trị cho bệnh nhân thoái hóa khớp gối sau mổ
+ Thưa ông, phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối bằng nội soi khớp, phối hợp ghép tế bào gốc tủy xương tự thân có ưu điểm gì so với phương pháp thay khớp gối nhân tạo?
– Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ người mắc bệnh về khớp chiếm khoảng 0,3 – 0,5% dân số, trong đó có 20% là thoái hóa khớp. Ở nước ta, thoái hóa khớp chiếm khoảng 10,41% các bệnh về xương khớp. Phẫu thuật thay khớp gối được coi là phương pháp điều trị tối ưu khi thoái hoá khớp gối đã ở mức độ vừa và nặng. Hiện nay, mỗi tuần BV Việt Đức tiến hành hàng chục ca thay khớp gối. Tuy nhiên, phẫu thuật thay khớp là một phẫu thuât lớn, nguy cơ rủi ro cao, điều trị sau mổ phức tạp, khá tốn kém về tài chính (hiện tại một ca thay khớp tổng chi phí mất gần 100 triệu đồng nếu không có bảo hiểm y tế). Chưa kể, ở Việt Nam rất nhiều người bệnh không đủ điều kiện để thay khớp gối nên họ đành chấp nhận tàn phế hoặc “sống chung” với thuốc. Mặt khác, tuổi thọ của khớp gối nhân tạo trung bình khoảng 10 – 15 năm, trong khi tuổi thọ con nguời thì dài hơn. Nếu thay khớp gối sớm đồng nghĩa với việc phải thay lại lần hai, lần ba… với tỷ lệ thất bại cao hơn. Do vậy, với những ưu điểm: Can thiệp tối thiểu (nội soi), hậu phẫu nhẹ nhàng, chi phí không lớn, tình trạng khớp được cải thiện tốt nhờ sự phục hồi sụn khớp, phương pháp điều trị bằng tế bào gốc sẽ mở ra một cơ hội mới cho người bệnh khi bị thoái hóa khớp gối.
Với đặc tính có khả năng tự tái tạo và biệt hóa thành các tế bào chuyên biệt, đa dòng trong những điều kiện nhất định, tế bào gốc được xem như là nguồn “nguyên liệu” dự trữ, giúp cơ thể sửa chữa, tái tạo, thay thế những mô, tổ chức bị tổn thương hay già hóa, trong đó có sụn khớp. Phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối bằng nội soi khớp, phối hợp ghép tế bào gốc tủy xương tự thân giúp người bệnh đẩy lùi được thời gian phải thay khớp hoặc tránh được cuộc phẫu thuật thay khớp.
Chúng tôi áp dụng phương pháp ghép tế bào gốc cho bệnh nhân thoái hóa khớp gối tiên phát (do lão hóa) ở giai đoạn 2 và 3 và không mắc các bệnh nhiễm trùng cấp, mãn tính, các bệnh về máu, rối loạn đông máu, bệnh đái tháo đường thể nặng kèm theo. Chi phí cho mỗi ca phẫu thuật trên dưới 30 triệu đồng.
+ Kết quả ban đầu đối với những bệnh nhân áp dụng phương pháp này ra sao, thưa ông?
– Từ tháng 1/2012 đến nay, Khoa Chấn thương Chỉnh hình II thuộc Viện Chấn thương chỉnh hình, BV Việt Đức phối hợp với Khoa Huyết học, BV Trung ương Quân đội 108 đã điều trị cho hơn 30 trường hợp thoái hóa khớp gối, chủ yếu ở giai đoạn 2 và 3 (mức độ vừa và chớm nặng) bằng nội soi khớp, phối hợp ghép khối tế bào gốc tủy xương tự thân. Đến nay, không có ca nào gặp tai biến hay biến chứng. Thời gian can thiệp phẫu thuật dưới 1 giờ, chi phí cuộc mổ thấp hơn so với phẫu thuật thay khớp nhiều lần, thời gian nằm viện trung bình 3 ngày. Kết quả lâm sàng bước đầu rất khả quan. Sự phục hồi của sụn khớp diễn ra trong thời gian hàng năm, do vậy kết quả cải thiện tình trạng khớp gối sau điều trị là lâu dài.
+ Thoái hóa khớp gối nói chung và các bệnh về thoái hóa khớp nói riêng, để lại những di chứng cho người bênh như: Giảm khả năng lao động, sử dụng thuốc giảm đau lâu ngày dễ gây ra các bệnh về tim mạch, tiêu hóa… Ông có lời khuyên gì đối với mọi người để giảm căn bệnh này và tỷ lệ người mắc các bệnh về khớp gối hiện nay?
– Thoái hoá khớp gối tiên phát ngoài do yếu tố tuổi tác (già hoá của sụn khớp) thì còn do yếu tố cơ học, nghĩa là sự chịu tải trọng của khớp gối. Do đó, nguời bệnh nên giảm cân, tư thế lao động hợp lý. Đối với người bị thoái hoá khớp gối nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa khám, điều trị đúng phác đồ, tránh tự mua thuốc uống, đặc biệt là tiêm thuốc vào khớp phải hết sức hạn chế, chỉ có bác sỹ chuyên khoa mới đuợc thực hiện trong điều kiện vô khuẩn tốt.
Trong cuộc sống hàng ngày nên tập luyện, vận động đúng mức, phù hợp với tình trạng sức khoẻ; cố gắng không để tăng cân (vì nếu tăng lên 1 kg thì khớp phải chịu đựng sức nặng tăng gấp 5 lần); chống các tư thế xấu trong lao động, sinh hoạt và tránh các tác động gây hại cho khớp như động tác quá mạnh, đột ngột và sai tư thế khi bê vật nặng, mang vác, đẩy, xách, nâng… Tuyệt đối không để chấn thương khớp gối. Đối với trẻ em cần chỉnh sửa sớm các di chứng gây vẹo trục chi (chân chữ O, chữ X …) và cần phát hiện sớm các dị tật của xương, khớp và cột sống để có biện pháp ngăn ngừa thoái hóa khớp thứ phát.
Trà Vân (thực hiện)
